Nén và giải nén trong Linux là gì? Tìm hiểu chi tiết

Trong quá trình làm việc trong hệ điều hành Linux, việc nén và giải nén tệp là một kỹ năng cơ bản nhưng vô cùng quan trọng. Không chỉ giúp tiết kiệm không gian lưu trữ, nén tệp còn giúp chúng ta truyền tải dữ liệu nhanh chóng và dễ dàng hơn. Ngược lại, giải nén giúp người dùng dễ dàng khôi phục dữ liệu từ các tệp nén để sử dụng. Hãy cùng XanhCloud khám phá về nén và giải nén trong Linux là gì và cùng tìm hiểu chi tiết để giúp bạn có thể dễ dàng quản lý tệp tin hiệu quả hơn trên hệ thống Linux.

Nén và giải nén tệp trên Linux là gì?

Việc nén tệp trong hệ điều hành Linux giúp giảm dung lượng lưu trữ, tiết kiệm băng thông truyền tải và bảo mật các dữ liệu của người dùng. Ngược lại với đóm việc giải nén tệp giúp người dùng khôi phục dữ liệu từ các tệp đã nén để dễ dàng và thuận tiện sử dụng.

Tại sao cần nén tệp trên Linux

Nén và giải nén tệp trong hệ điều hành Linux mang đến nhiều lợi ích cho người dùng trong quá trình sử dụng. Dưới đây là một số ưu điểm: 

Tiết kiệm không gian lưu trữ

Việc nén tệp giúp giảm dung lượng của tệp, từ đó tiết kiệm không gian lưu trữ trên ổ cứng hoặc trên các thiết bị lưu trữ khác. Điều này trở nên đặc biệt hữu ích khi người dùng cần lưu trữ nhiều tệp lớn hoặc khi dung lượng lưu trữ bị hạn chế.

Dễ dàng chia sẻ và truyền tải

Các tệp nén có dung lượng nhỏ hơn sẽ giúp cho việc gửi qua email, tải dữ liệu lên các dịch vụ đám mây hoặc truyền tải qua mạng Internet một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn. Từ đó giúp giảm thiểu được thời gian chờ đợi của người dùng và băng thông sử dụng.

Bảo mật dữ liệu

Một số định dạng tệp nén hỗ trợ mã hóa, giúp bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi những truy cập trái phép. Việc này thật sự cần thiết khi bạn cần chia sẻ dữ liệu nhạy cảm hoặc bảo mật thông tin cá nhân.

Tổ chức và quản lý tệp dễ dàng

Nén nhiều tệp vào một tệp nén duy nhất giúp bạn dễ dàng tổ chức và quản lý tệp tin dễ dàng hơn. Thay vì phải xử lý nhiều tệp lẻ, người dùng chỉ cần làm việc với một tệp nén duy nhất.

Tại sao cần giải nén tệp trên Linux

Phục hồi dữ liệu từ sao lưu

Việc giải nén tệp là bước quan trọng trong quá trình phục hồi dữ liệu từ các bản sao lưu. Các hệ thống sao lưu thường nén dữ liệu để tiết kiệm không gian lưu trữ. Khi cần khôi phục dữ liệu cần giải nén các bản sao lưu này.

Triển khai phần mềm và cài đặt

Nhiều phần mềm và ứng dụng được phân phối dưới dạng tệp nén. Để cài đặt  và sử dụng, trước tiên bạn cần giải nén các tệp này. Ví dụ, khi tải về các gói phần mềm, mã nguồn hoặc tài liệu hướng dẫn, người dùng sẽ cần giải nén chúng trước khi truy cập vào nội dung.

Đọc thêm: Hệ điều hành Linux là gì? Tổng hợp thông tin cần biết

Các định dạng tệp nén phổ biến

Zip Zip)

Định dạng ZIP là một trong những định dạng nén phổ biến nhất, được hỗ trợ rộng rãi trên nhiều hệ điều hành trong đó có bao gồm cả hệ điều hành Linux. Các công cụ như zip và unzip thường được sử dụng để làm việc với các tệp ZIP.

TAR GZ (.tar.gz)

Định dạng TAR GZ là sự kết hợp giữa định dạng TAR (Tape Archive) và Gzip (GNU zip). TAR được sử dụng để gom nhiều tệp thành một tệp duy nhất, sau đó Gzip nén tệp TAR này lại. Công cụ tar thường được sử dụng để nén và giải nén các tệp TAR GZ.

TAR BZ2(.tar.bz2)

Tương tự như TAR GZ, định dạng TAR BZ2 kết hợp giữa TAR và Bzip2. Bzip2 cung cấp tỷ lệ nén cao hơn so với Gzip, tuy  nhiên quá trình nén và giải nén thường sẽ chậm hơn. Công cụ tar kết hợp với bzip2 hoặc bunzip2 được sử dụng để làm việc với các tệp TAR BZ2.

7Z (.7Z)

Định dạng 7Z được phát triển bởi phần mềm 7-Zip, cung cấp tỷ lệ nén cao và hỗ trợ nhiều thuật toán nén khác nhau. Công cụ 7z được sử dụng để nén và giải nén các tệp 7Z trên Linux.

RAR (.rar)

RAR là định dạng nén độc quyền, được phát triển bởi WinRAR. Trên Linux, bạn có thể sử dụng công cụ rar để nén và unrar để giải nén các tệp RAR.

Các lệnh nén tệp trên Linux

Lệnh nén tệp .zip

Lệnh zip được sử dụng để nén các tệp và thư mục thành một tệp nén với định dạng .zip. Đây là một trong những định dạng nén phổ biến và được hỗ trợ rộng rãi trên nhiều hệ điều hành khác nhau, bao gồm cả Windows và macOS.

Giả sử bạn có một thư mục tên là thu_muc và muốn nén thư mục này thành một tệp nén .zip tên là thu_muc.zip.

Lệnh: zip -r thu_muc.zip thu_muc/

Trong lệnh này:

zip: Lệnh nén tệp.

-r: Tùy chọn để nén đệ quy, bao gồm tất cả các tệp và thư mục con bên trong thư mục thu_muc.

thu_muc.zip: Tên của tệp nén đầu ra.

thu_muc/: Tên của thư mục cần nén.

Lệnh nén tệp .tar.gz

Lệnh tar kết hợp với gzip để tạo ra tệp nén .tar.gz. Định dạng này thường được sử dụng trong môi trường Linux và Unix để nén và lưu trữ nhiều tệp và thư mục.

Giả sử bạn có một thư mục tên là thu_muc và muốn nén thư mục này thành một tệp nén .tar.gz tên là thu_muc.tar.gz.

Lệnh: tar -czvf thu_muc.tar.gz thu_muc/

Trong lệnh này:

tar: Lệnh nén và lưu trữ tệp.

-c: Tạo một tệp lưu trữ mới.

-z: Nén tệp lưu trữ bằng gzip.

-v: Hiển thị quá trình nén.

-f: Chỉ định tên của tệp lưu trữ đầu ra.

thu_muc.tar.gz: Tên của tệp nén đầu ra.

thu_muc/: Tên của thư mục cần nén.

Lệnh nén tệp .tar.bz2

Lệnh tar kết hợp với bzip2 để tạo ra tệp nén .tar.bz2. Định dạng này cung cấp tỷ lệ nén cao hơn so với gzip nhưng tốc độ nén và giải nén chậm hơn.

Giả sử bạn có một thư mục tên là thu_muc và muốn nén thư mục này thành một tệp nén .tar.bz2 tên là thu_muc.tar.bz2.

Lệnh: tar -cjvf thu_muc.tar.bz2 thu_muc/

Trong lệnh này:

tar: Lệnh nén và lưu trữ tệp.

-c: Tạo một tệp lưu trữ mới.

-j: Nén tệp lưu trữ bằng bzip2.

-v: Hiển thị quá trình nén.

-f: Chỉ định tên của tệp lưu trữ đầu ra.

thu_muc.tar.bz2: Tên của tệp nén đầu ra.

thu_muc/: Tên của thư mục cần nén.

Lệnh nén tệp .7z

Lệnh 7z được sử dụng để nén các tệp và thư mục thành một tệp nén với định dạng .7z. Đây là định dạng nén cung cấp tỷ lệ nén cao và hỗ trợ nhiều thuật toán nén khác nhau.

Giả sử bạn có một thư mục tên là thu_muc và muốn nén thư mục này thành một tệp nén .7z tên là thu_muc.7z.

Lệnh: 7z a thu_muc.7z thu_muc/

Trong lệnh này:

7z: Lệnh nén tệp sử dụng công cụ 7-Zip.

a: Tùy chọn để thêm tệp hoặc thư mục vào tệp nén.

thu_muc.7z: Tên của tệp nén đầu ra.

thu_muc/: Tên của thư mục cần nén.

Các lệnh giải nén tệp trên Linux

Lệnh giải nén tệp .zip

Lệnh unzip được sử dụng để giải nén các tệp .zip. Đây là một công cụ mạnh mẽ và phổ biến để làm việc với các tệp ZIP trên Linux.

Giả sử bạn có một tệp nén tên là thu_muc.zip và muốn giải nén tệp này.

Lệnh: unzip thu_muc.zip

Trong lệnh này:

unzip: Lệnh giải nén tệp ZIP.

thu_muc.zip: Tên của tệp ZIP cần giải nén.

Lệnh này sẽ giải nén tất cả các tệp và thư mục bên trong thu_muc.zip vào thư mục hiện tại.

Lệnh giải nén tệp .tar.gz

Lệnh tar kết hợp với gzip để giải nén các tệp .tar.gz. Đây là một định dạng nén phổ biến trong môi trường Linux và Unix.

Giả sử bạn có một tệp nén tên là thu_muc.tar.gz và muốn giải nén tệp này.

Lệnh: tar -xzvf thu_muc.tar.gz

Trong lệnh này:

tar: Lệnh nén và lưu trữ tệp.

-x: Giải nén các tệp từ tệp lưu trữ.

-z: Giải nén tệp lưu trữ bằng gzip.

-v: Hiển thị quá trình giải nén.

-f: Chỉ định tên của tệp lưu trữ đầu vào.

thu_muc.tar.gz: Tên của tệp nén cần giải nén.

Lệnh này sẽ giải nén tất cả các tệp và thư mục bên trong thu_muc.tar.gz vào thư mục hiện tại.

Lệnh giải nén tệp .tar.bz2

Lệnh tar kết hợp với bzip2 để giải nén các tệp .tar.bz2. Đây là định dạng nén cung cấp tỷ lệ nén cao hơn so với gzip.

Giả sử bạn có một tệp nén tên là thu_muc.tar.bz2 và muốn giải nén tệp này.

Lệnh: tar -xjvf thu_muc.tar.bz2

Trong lệnh này:

tar: Lệnh nén và lưu trữ tệp.

-x: Giải nén các tệp từ tệp lưu trữ.

-j: Giải nén tệp lưu trữ bằng bzip2.

-v: Hiển thị quá trình giải nén.

-f: Chỉ định tên của tệp lưu trữ đầu vào

Việc nén và giải nén tệp trên Linux không chỉ là một kỹ năng cần thiết mà còn giúp chúng ta quản lý tệp tin một cách hiệu quả hơn. Qua bài viết này, bạn đã học được cách sử dụng các lệnh cơ bản như zip, unzip, tar, gzip, bzip2, và 7zip để nén và giải nén tệp trên Linux. Những lệnh này giúp tiết kiệm không gian lưu trữ, tăng tốc độ truyền tải dữ liệu và bảo mật thông tin. Bài viết này hy vọng đã mang lại cho bạn những kiến thức cần thiết về nén và giải nén tệp trên Linux, giúp bạn quản lý dữ liệu một cách hiệu quả và tiện lợi hơn!

Nếu có bất kỳ thắc mắc, vui lòng liên hệ với XanhCloud qua bộ phận chăm sóc khách hàng để được tư vấn và hỗ trợ!

Thông tin liên hệ XanhCloud:
🌐Website: https://xanhcloud.com/
📧Email: contact@xanhcloud.com
Công ty: Công ty TNHH CNĐT Đám mây Xanh

Địa chỉ: N01T3, Khu đô thị Ngoại Giao Đoàn, phường Xuân Tảo, Bắc Từ Liêm, Hà Nội.

Hotline: 0889.192.666